Yine Aylardan …
Yine aylardan Kasım ve konu hakkında söyleyecek sözü olan birçok insan gibi benim de birkaç satır yazasım geldi…
Hani diyorlar ya:
Gidecek yerim mi var?
Diyecek sözüm mü var?
Bunu eller anlamaz
Size ihtiyacım var
Büyük ustanın dediği gibi ‘’sonbahar sanattır, diğerleri mevsim’’ dizeleri bize doğanın rengarenk bir tablo gibi bir hal aldığını ve hüznü anımsatır bu mevsimde. Gerçi, gece sürüş risklerini hatırlar; akşam olunca da hüzünlenirim ben yine…
Hava ne soğuktur ne sıcak, bazen yakıcı bir güneş bazen de romantik yağmur, kimisi için sadece şemsiyeden ibarettir sonbahar kimisi için de kış lastiğinden… Şarkıyı hatırlar mısınız? Sen mühimsin, sen benimsin, mahvolurum yokluğunda…
‘’Yine bu yıl kış lastiksiz içime hiç sinmedi. Dilde dolaştım göz yaşlarım dinmedi’’
“Olur ya, tüm saatler durur da; Yanmaz dersin, yanar da, olmaz mı, olur ya” İşte olmaz denen kazalar öyle bir bir olur ya, işte o yüzden Sezen gibi “ben her bahar âşık olurum” kış lastiklerimize.
‘’Arama hayatın cilvesinde bahane, bizim kış lastiğimiz var hepsinden şahane’’ (sahibinin sesi, Üsküdarlım)
Bir taraftan sonbahar yağmuru berekettir denir, diğer taraftan da ıslak bir zeminde yaşanan kaza kader midir?
‘’Kader diyemezsin sen kendin ettin, yalvarışın çok geç fren kabiliyetini kaybettin’’
İmtiyazlı bir sürüş için vazgeçilmezdir kış lastiği. Hele hele M+S yazıyorsa, yanında bir de Üç Tepeli Dağ İçinde Kar 
Tanesi (3PMSF) varsa tadından yenmez. Sonbahar yağmuru her tarlaya, her yola sere serpe dağıtır damlacıklarını. Düşen bir çise tanesi görürsen beni hatırla demiştim, biliyorsun, seni ben, ıslak zeminde kış lastiklerinle sevmiştim.
Bana göre küçük, sektöre göre büyük bir hatırlatma ile başlamakta fayda var.
Malumunuz, özel otomobillere zorunlu olmayan kış lastikleri maalesef kanun gereği sadece ticari araçlarda kullanıma zorunludur.
Yük ve eşya taşıyan ticari araçlar grubunda kamyon, kamyonet, çekici, tır, tanker ve otobüs türü araçların tahrikli dingilleri üzerindeki tüm lastiklerinin ve seyir esnasında değiştirilmek zorunda kalınan lastiklerin yerine takılacak lastiklerin kış lastiği olması zorunludur (Amma da uzattın kardeşim stepne desene şuna dediğinizi duyar gibiyim).
Bu arada az bilinen bir konu daha var müsaadenizle kısaca bahsedeyim, 3 yıl önce yayımlanan bir tebliğ gereği; ülkemiz karayollarında seyreden yabancı plakalı araçların da kış lastiği kullanımı zorunludur.
Bu paragraftaki yazacaklarımı hemen herkes biliyordur, her yerde + 7 C derece hakkında bir şey bulur okursunuz, duyarsınız.
Ben sadece anımsatıcı olarak ve usule uygun olsun diye yazıyorum. Normal lastiklerden daha fazla kauçuk içermesinin yanı sıra, kış lastikleri, sırtta daha derin oluklar ve kılcal kanallar ile daha yumuşak bir bileşikten üretilir. Anlayacağınız; Sardı yine sevgilerin, sardı beni kış lastiğim…
Aslında, normal lastiklere kıyasla 10 kata kadar daha fazla kılcal kanallara sahiplerdir.
Kış lastikleri, daha yumuşak bir yapı sağlayan daha yüksek doğal kauçuk içeriğine sahiptir. Lastiklerin kauçuk bileşimi ile yol arasındaki etkileşim, sıcaklıklar yükseldikçe değişir. Bu, lastiklerin kavramasını etkiler. Yaz lastikleri +7 C derecenin altında sertleşirken kış lastiklerinin özel olarak geliştirilmiş bileşimi +7 C derecenin altında bile esnekliği garanti eder.
Bu bir avantaj mıdır?
Bana göre kış lastiği konuşulurken +7 C derece bile konuşulmaya gerek yoktur çünkü, kış lastiği kullanmak zorunlu olmadığına göre, olsa olsa trafik bilinci, trafik kültürü, güvenli sürüş anlayışı gereği kullanılır.
Hatta kış lastiği kullanımı için 1 Aralık – 1 Nisan aralığında takılır diye bir kavram var, hepiniz bunu da çok net biliyorsunuzdur, benim anlatmak istediğim eğer kış lastiği kullanacaksan Aralık beklenmez, 1 Ekim’de de kış lastiği takılır, takılmalıdır.
“Neden?” derseniz cevap aslında çok basit; Sen, kış lastiğini kanun öyle istiyor diye 1 Aralık’ta takabilirsin, fakat fren mesafesi, viraj kabiliyeti, tutunma ve savrulma gibi konuları düşünerek, yol güvenliği bilinci ile, bulunduğun şehrin hava şartlarının değişkenliğine göre karar vermelisin.
Ben ne zaman mı takıyorum kış lastikleri mi? Ben İstanbul’da yaşıyorum ve her sene 1 Ekim de pabuçlar değişir, benim kuralım budur.
Mevsimler Değişti, Kış lastikleri satın almaya değer mi?
“Mevsimler yas tutup çöller ağlasın, mademki sen yoksun şimdi yanımda, karda buzda çıkmam sokaklara” diyorsanız düşünebiliriz.
Yaşadığınız şehirde “çöl sıcaklığı var” diyorsanız tabi ki kış lastiği kullanmak çok mantıklı olmayabilir, kaliteli bir dört mevsim (M+S sembolü olan) lastiği kullanabilirsiniz.
Sonuçta, kış lastiklerine yatırım yapma kararınız kış tahminine ve bütçenize bağlıdır. Yine de uzun bir kış yolculuğuna hazırlık olarak veya en kötü koşullarda araç kullanmak zorunda kalırsanız kış lastiklerine geçmenizi şiddetle tavsiye ederim. “Şiddetin ne hoş, ne güzel şefkatin. Sevdikçe, sevesim geliyor” dediğinizi duyar gibiyim. Ben de size “Ölene kadar peşindeyim bırakmam” diyorum.
Kış lastiklerinin faydaları nelerdir?
- Kış lastikleri ıslak, kuru, karlı ve soğuk zemin tutuşunda mükemmeldir.
- Sıcaklık azaldıkça yol tutuşunu koruyacak özelliklerdeki kauçuklardan üretilmiş olması avantaj sağlar.
- Kış lastiklerinin desen yapısındaki özel tasarımlar, su ve kar birikintileri kolay tahliye ederek tutunmayı arttırır.
- Özel geometrik desenleri sayesinde virajlı yollarda bile maksimum yol tutuşu sergiler.
- Karlı zeminlerde yapılan fren testlerinde ortaya çıkan
sonuçlara göre 50km/h ile frene bastığınızda yaz lastiği ile kış lastiği arasında 8 metre civarı bir fark oluşmaktadır. - Soğukta daha fazla güvenlik sağladıkları ve esnekliklerini korudukları için yaz ve dört mevsim lastiklerine göre çok daha iyi performans gösterirler.
- Yanal tutunma performansı için muhteşemdir.
Bu makale genel anlamda ne mevsimsel soğuklar başladığı için, ne de yağmurlar kendini gösterdiği için kaleme alınmıştır. Gerçeklik, iyilik ve yararlılık filtresindeki düşünce hali ile yazılmıştır.
Trafikte duygularınız sizi riske sokabilir. Akıldan kalbe bir yol vardır; kalp ritminizi değiştirmeden hareket edebilmeniz için kış lastiği kullanmanız tavsiyesi ile…
20 Kasım 2020
